28 lutego 2022 roku Rosyjski Sąd Najwyższy podtrzymał wyrok w sprawie likwidacji stowarzyszenia Memoriał.
Oświadczenie
Dzisiaj, tuż przed południem, Sąd Najwyższy w Moskwie wydał wyrok oznaczający likwidację Międzynarodowego „Memoriału”, struktury centralnej Stowarzyszenia. To haniebny krok władz Federacji Rosyjskiej, wobec zapowiedzi którego protestowano powszechnie w Polsce i na świecie. Obecnie, w trakcie bestialskiego najazdu Kremla na Ukrainę, ten akt agresji sądowej może zejść w cień, mimo że jest istotną składową tyranii, jaka zapanowała w Rosji. „Memoriał”, jak w każdym przypadku historycznych czy współczesnych represji i zbrodni, staje po stronie ofiar.
Ośrodek KARTA, od 30 lat polski partner Stowarzyszenia „Memoriał”, podejmuje wspólne przedsięwzięcia dokumentacyjne, związane z historią Europy Środkowo-Wschodniej i Sowietów – prace międzynarodowe w każdym z tych projektów były warunkiem sensowności działań. Wobec dzisiejszego wyroku, wzmocnienie współpracy staje się naszą powinnością.
KARTA otrzymała od władz gminy Warszawa-Śródmieście obietnicę uzyskania lokalu w centrum miasta, w którym można będzie prowadzić działalność planowanego od kilku lat Domu Wschodniego (docelowo w miejscowości Mordy pod Siedlcami), mającego zająć się dialogiem Polska–Wschód. Przyspieszymy uruchomienie Domu w Warszawie, poszerzając jego zadania o dokumentację bieżących zbrodni. Planowane jest w nowym miejscu powołanie archiwum rosyjsko-, ukraińsko- i białoruskojęzycznego.
8 kwietnia br. w Warszawie odbędzie się Dzień Wschodni, który zapoczątkuje działania Domu Wschodniego razem z ponad dwudziestoma partnerami – białoruskimi, litewskimi, rosyjskimi, ukraińskimi, polskimi… Ogłoszona zostanie wtedy kilkujęzyczna Deklaracja Domu Wschodniego.
Cała współpraca KARTY z „Memoriałem”, począwszy od „Tygodnia Sumienia w Polsce” w kwietniu 1992, jest prowadzona na rzecz porozumienia narodów Europy Wschodniej, łagodzenia historycznych traum. Tej idei wojna nie może przekreślić; przeciwnie – jest jej oczywistym uzasadnieniem.